Miesiąc temu zostałam Prezeską Fundacji Edukacji Prawnej Iustitia. Za co dziękuję Zarządowi oraz Radzie Fundatorów.
Niewątpliwie, jest to dla mnie szansa ale też wyzwanie, na które wielu z Was wskazuje. Jest nowy czas, nowe możliwości, trochę nowi my i dużo przestrzeni na to, żebyśmy w inny sposób funkcjonowali w życiu publicznym.
Myślę o tym, że edukacja jest tym, na co powinniśmy postawić w naszej aktywności, w najbliższych latach.
Uważam, że misją Fundacji, którą tutaj dzisiaj reprezentuję, powinno być z jednej strony upowszechnianie wiedzy wśród młodzieży oraz wśród dzieci ale także uświadamianie osobom dorosłym o co chodzi w wymiarze sprawiedliwości. Osoby, które ze mną współpracowały przy rożnych projektach, z jednej strony bardzo dużo mnie nauczyły ale też zapewniły mi bardzo dużo zaufania i pewności, że to co robię ma sens i że jest skuteczne.
Osoby, które ze mną współpracowały wiedzą , że bardzo dużym i ciepłym uczuciem darzę art. 10 Konstytucji, statuującym zasadę trójpodziału władzy.
Moim zdaniem, każdy obywatel w tym kraju powinien go znać. Chciałabym, żeby każdy obywatel w tym, kraju wiedział, co to jest art. 10 Konstytucji. Że w państwie polskim, demokratycznym państwie prawa, mamy do czynienia z trójpodziałem władzy, że władza się równoważy, że ta władza jest równa. Że nie ma władzy lepszej lub gorszej i że nie ma podporządkowania jednej władzy drugiej. Wszyscy jesteśmy w sprawowaniu władzy równi. Równa jest władza ustawodawcza, wykonawcza oraz sądowa – wymiar sprawiedliwości. W mojej ocenie na tym powinniśmy się skupić. Na mówieniu o tym, na czym polega wymiar sprawiedliwości oraz na tym na czym polega jego sprawowanie. Chciałabym , żeby każdy obywatel rozumiał na czym polega prawo do sądu.
O co będzie mi chodziło jeśli chodzi o pracę Fundacji.
Nasze działania edukacyjne są bardzo sprawne. Bardzo dużo pracujemy w tym celu , wiele osób jest zaangażowanych. Dość powiedzieć, że trzy tygodnie temu odbył się Dzień Edukacji Prawnej, gdzie w całej Polsce odbyło się kilkadziesiąt eventów. Odbyły się rozprawy, warsztaty oraz duża impreza eventowa na Uniwersytecie Warszawskim. Odbyły się również webinaria, co zapewniło, bardzo duży dostęp do wiedzy prawniczej.
Wszyscy dbamy o to, żeby ta edukacja się kręciła. Ale są też takie osoby, które zasługują na szczególne wyróżnienie i dla mnie są inspiracją. Są dla mnie przykładem tego, jak można edukować, żeby się udało. Chciałabym wyróżnić zwłaszcza 3 osoby. Z mojego oddziału jest to sędzia Anna Górnik. Ania sama bez niczyjego wsparcia, przeszkoliła warsztatem „ Stop hejt” – dziesięć tysięcy dzieci. W każdym, tygodniu spotyka się z dziećmi , żeby tłumaczyć im, że przemoc w sieci jest złem.
Drugą osobą, którą chciałabym wskazać, jest sędzia Krzysztof Urbaniak, który prowadzi Klub Praworządności w Kaliszu, w Pleszewie, w Ostrowie Wielkopolskim. Zaprasza wszystkich najważniejszych prawników w Polsce. Gromadzi publiczność, rozmawiając o praworządności, demokracji i państwie prawa. Uważam, że taka inicjatywa jak Klub Praworządności powinna być sklonowana do wszystkich oddziałów.
Trzecią osobą jest sędzia Rafał Rudnicki z Oddziału Gdańskiego. Oddział Gdański to jest oddzielna historia o sposobie edukacji. Rafał Rudnicki zorganizował Północną Grupę Edukacyjną, gromadzącą sędziów, sekretarzy, komorników, referendarzy z sądów pomorskich. W każdym tygodniu mają szkolenia, rozprawy dla różnych osób. Potrafią wykorzystać nowoczesne metody nauczania do zachęcania ludzi, młodzieży, dorosłych, do tego żeby angażowali się w sprawy prawne, oraz angażowali się w pozyskiwanie wiedzy.
Zeszły rok to były festiwale, pokazowe rozprawy, podcasty, warsztaty. Też szkolenie VR, dla młodych sędziów. Produkt całkowicie nowatorski, którego premiera miała miejsce na Kongresie Prawników Polskich w Gdańsku . Projekt wymaga dużej inwestycji ale docelowo pozwala na wyszkolenie nieograniczonej liczby osób i chciałabym aby był kontynuowany. W tym roku w marcu ponownie została wznowiona książka, „Lex bez łez” Apteczka Prawna, pod redakcją profesora Krystiana Markiewicza oraz sędzi Marty Szczocarz – Krysiak. Ta książka, to jest pigułka wiedzy o prawie. Stanowi gotowy program do tego, żeby uczyć młodzież o prawie: od kwestii ustrojowych, po kwestie bezpieczeństwa, odpowiedzialności za swoje czyny, bycie ostrożnym i rozważnym w codziennym funkcjonowaniu.
Jako Prezeska Fundacji Edukacji Prawnej Iustitia przede wszystkim uważam, że powinniśmy działać razem . To co ma Iustitia, a czego nie ma żadna inna organizacja, to są ludzie. Nasz kapitał ludzki, nasze zasoby ludzkie, są nie do przecenienia.
Jesteśmy kompetentni, mądrzy, dobrze zorganizowani. Ale też entuzjastyczni wobec wyzwań.
Jestem przekonana, że jeśli będziemy działać wspólnie, jeśli te nasze zasoby wykorzystamy wówczas ta edukacja będzie naprawdę działać. I wtedy artykuł 10 naprawdę ma szansę być rozumianym w przestrzeni publicznej.
Nie będziemy czytać komentarzy „czemu wy się wypowiadacie, skoro nikt was nie wybrał” „tylko pierwsza i druga władza jest wybrana”, „wy nie jesteście wybrani nie macie prawa się wypowiadać”. Ja chcę, żeby przeciętny Obywatel rozumiał, że art. 10 Konstytucji oznacza, że wymiar sprawiedliwości, jest trzecią, równoważną władzą do dwóch pozostałych władz. Działajmy razem.
Może czas pomyśleć, aby edukatorzy mieli własną platformę do spotkań. Żebyśmy się spotykali raz do roku na jakimś szkoleniu, gdzie będziemy się uczyć od siebie wzajemnie, tego co robimy .
Musimy wykorzystać zasoby, które są. Moim zdaniem rolą Fundacji, jest stworzenie bazy danych konkretnych rozpraw, które będą gotowymi scenariuszami. Chciałabym, abyśmy stworzyli wspólnie „pakiety rozprawowe”, które zawierają w sobie nie tylko scenariusz rozprawy ale i zeznania poszczególnych świadków, akt oskarżenia, wyrok, mowy końcowe, cały protokół rozprawy. Dzięki nim, być może staniemy się zbędnym ogniwem, bo nauczyciel czy też organizacja społeczna będą mogli samodzielnie przeprowadzić na tej podstawie, edukacje prawną.
Promujmy to co robimy. Często robicie wspaniałe rzeczy , o których my nie wiemy. Postawy prospołeczne w ramach waszego wolnego czasu, mówmy o tym, prezentujmy, to są postawy godne pochwały.
Chciałabym, przypomnieć że 23 maja w Dzień Wymiaru Sprawiedliwości, chcemy jako Fundacja zaprosić Was do inicjatywy, pod nazwą Festiwal Rozpraw Sądowych. One miałyby się odbyć tego samego dnia, o tej samej godzinie tj 17.00, według tego samego scenariusza w miejscach innych niż sąd. Po to, żebyśmy wyszli do ludzi i ideę wymiaru sprawiedliwości, jako dostępnego dla obywatela, promowali poprzez prezentację, tego co robimy na co dzień.
Fot. Michał Jędrzejowski
Logo – księga znaku 
