Zarząd Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia, po zapoznaniu się ze stanowiskiem Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 16 lipca 2013 r. w przedmiocie uchwały Zebrania Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia z dnia 6 czerwca 2013 r. w sprawie Kodeksu Dobrych Praktyk Nadzorczych, zwraca się do Zarządu Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia z wnioskiem o wystąpienie do Krajowej Rady Sądownictwa o zarządzenie wizytacji lub lustracji działalności administracyjnej w niektórych sądach powszechnych oraz podjęcia innych właściwych działań w związku z podejrzeniem naruszania zasady niezawisłości sędziowskiej w toku sprawowania nadzoru administracyjnego nad działalnością administracyjną sądów powszechnych, w szczególności poprzez wydawanie niektórych zarządzeń nadzorczych.
Rozumiejąc, że brak wyraźnej podstawy prawnej do podjęcia przez Krajową Radę Sądownictwa działań w przedmiocie stworzenia Kodeksu Dobrych Praktyk Nadzorczych oraz przeprowadzenia wewnętrznego audytu sądów, utrudnia stosowną reakcję na przekazane przy uchwale z dnia 6 czerwca 2013 r. przykłady zarządzeń nadzorczych wkraczających w sferę niezawisłości sędziowskiej lub jej zagrażających, z nadzieją odczytując zawartą w Stanowisku deklarację Krajowej Rady Sądownictwa o zamiarze każdorazowego reagowania gdy zasady niezależności sądów i niezawisłości sędziów zostaną one naruszone lub zagrożone, prosimy o zwrócenie się do Krajowej Rady Sądownictwa o podjęcie następujących działań mających bezpośrednie oparcie w przepisach obowiązującego prawa:
- zarządzenie i przeprowadzenie lustracji i / lub wizytacji sądów w zakresie sprawowania nadzoru administracyjnego nad ich działalnością administracyjną przez prezesów i inne osoby sprawujące w nich funkcje – ze szczególnym uwzględnieniem tych sądów, w których wydawane są zarządzenia nadzorcze o charakterze ogólnym – w tym dołączone do uchwały z 6 czerwca 2013 r. – art. 5 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. Nr 126, poz. 714 z późn. zm.) w zw. z art. 37b § 2 i nast. ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (T.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 427 z późn. zm.);
- przedstawienie Ministrowi Sprawiedliwości wniosków w zakresie zainicjowania w ustawie Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz dokonania w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie nadzoru administracyjnego nad działalnością administracyjną sądów powszechnych zmian, które wykluczą wydawanie ogólnych zarządzeń nadzorczych lub ograniczą ich wydawanie do takich wypadków, które nie będą mogły zagrażać sędziowskiej niezawisłości – art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa;
- uzupełnienie uchwalonego zbioru zasad etyki sędziów o postanowienia odnoszące się do zasad etyki sędziów w zakresie sprawowania przez nich nadzoru administracyjnego, a odnoszących się zarówno do sędziów sprawujących funkcje związane ze sprawowaniem nadzoru administracyjnego w sądach, jak i w Ministerstwie Sprawiedliwości – art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa.
Uzasadnieniem wystąpienia do Zarządu Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia z postulatami wyżej sformułowanymi zamiast wystąpienia skierowanego bezpośrednio do Krajowej Rady Sądownictwa jest ogólnopolski, a nie lokalny charakter problemów jakie stwarza wykonywanie nadzoru administracyjnego nad działalnością administracyjną sądów powszechnych. W tym zakresie wniosek powinien pochodzić od Zarządu Stowarzyszenia zrzeszającego sędziów sadów powszechnych z całej Polski
A oto treść Stanowiska Krajowej Rady Sądownictwa, do którego nawiązuje uchwała:
STANOWISKO
KRAJOWEJ RADY SADOWNICTWA
z dnia 16 lipca 2013 r.
dotyczące pisma Stowarzyszenia Sędziów Polskich IUSTITIA z dnia 15 czerwca 2013 r.
Krajowa Rada Sądownictwa działa na podstawie i w granicach obowiązujących przepisów prawa. Jej kompetencje zostały szczegółowo określone w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. Nr 126, poz.714). Żaden z obowiązujących aktów prawnych, w szczególności powołana ustawa, nie uprawnia Rady do określenia zasad sprawowania nadzoru administracyjnego nad sądami powszechnymi, ustalenia ich granic oraz kontrolowania sposobu jego wykonywania. Dlatego też Krajowa Rada Sądownictwa
nie posiada umocowania do opracowania Kodeksu Dobrych Praktyk Nadzorczych,
jak również przeprowadzenia wewnętrznego audytu sądów dotyczących ich wewnętrznego funkcjonowania.
Jednym z podstawowych obowiązków Rady jest stanie na straży niezależności sądów
i niezawisłości sędziów. Krajowa Rada Sądownictwa deklaruje zatem, że jeżeli wartości
te zostaną naruszone lub zagrożone przez jakiekolwiek czynności o charakterze nadzorczym zawsze będzie reagowała w ramach posiadanych kompetencji.
Jednocześnie Rada informuje, że dostrzegając problemy związane z modelem nadzoru administracyjnego nad sądami powszechnymi, podjęła prace nad zorganizowaniem konferencji poświęconej temu zagadnieniu.
Przewodniczący
Krajowej Rady Sądownictwa
SSN Antoni Górski