W Senacie toczą się prace nad ustawą z dnia 10 lipca 2015 r., która zakłada wprowadzenie możliwości zrzeczenia się immunitetu w zakresie wykroczeń drogowych m.in. przez posłów, senatorów i prokuratorów. W toku prac sejmowych analogiczne rozwiązanie wprowadzono także co do sędziów.
Rozwiązanie to wzbudziło istotne wątpliwości konstytucyjne, bowiem zgodnie z art.181 Konstytucji sędziowie nie mogą zrzec się immunitetu formalnego zarówno w sprawach o przestępstwa, jak i o wykroczenia.
W związku z powyższym Zarząd SSP „Iustitia” przyjął uchwałę, której treść prezentujemy poniżej.
W związku z toczącymi się pracami legislacyjnymi nad ustawą z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o prokuraturze, ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, ustawy o ochronie danych osobowych, ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych (druk senacki nr 1007) Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” zwraca się do Senatu RP o skreślenie art. 6 tejże ustawy oraz stosowną zmianę tytułu ustawy.
Wspominany przepis – w brzmieniu dodanym w toku prac Sejmu w drugim czytaniu – wprowadził w art. 81 ustawy Prawo u ustroju sądów powszechnych zmianę dopuszczającą możliwość wyrażenia zgody przez sędziego na pociągnięcie go do odpowiedzialności za wykroczenie.
Taka zmiana ustawy narusza w sposób oczywisty normę wynikającą z art. 181 Konstytucji RP, zgodnie z którym sędzia nie może być, bez uprzedniej zgody sądu określonego w ustawie, pociągnięty do odpowiedzialności karnej. Tym samym – w przeciwieństwie do parlamentarzystów, którym Konstytucja to umożliwia – sędziowie nie mogą zrzec się immunitetu formalnego zarówno w sprawach o przestępstwa, jak i o wykroczenia.
Nie ulega wątpliwości, że przepis ustawy zwykłej nie może określać uprawnień i obowiązków sędziego w sposób odmienny od norm zawartych w Konstytucji RP. Tym samym art.6 ustawy z dnia 10 lipca 2015 r., jako sprzeczny z art.181 Konstytucji RP, winien być skreślony w toku prac w Senacie RP.
Na marginesie Stowarzyszenie pragnie podkreślić, że opowiada się za zmianą prawa w kierunku umożliwiającym sędziemu przyjęcie mandatu karnego, jednak wymagałoby to zmiany wspominanego wcześniej art. 181 Konstytucji, a nie jest możliwe w formie zmian ustawowych.