Jesteśmy niezależnym, apolitycznym i samorządnym stowarzyszeniem polskich sędziów.
Naszą główną misją jest obrona wolności i praw obywatelskich, fundamentu demokratycznej Polski, należącej do Unii Europejskiej.
Działamy od ponad 25 lat, w tym w międzynarodowych organizacjach sędziowskich Skupiamy ponad 3 500 sędziów, najwięcej w Polsce.

Spotkanie IAJ/EAJ w Barcelonie

W dniach 4-8.10.2015r., odbyło się posiedzenie plenarne Światowej Unii Sędziów oraz Europejskiego Stowarzyszenia Sędziów.

Najistotniejszymi sprawami, nad którymi EAJ skupia się już od dłuższego czasu, była ponownie sytuacja sędziów tureckich oraz zmiany legislacyjne na Ukrainie.

Tytułem przypomnienia wskazać należy, że w Turcji usunięto z urzędu sędziów zajmujących się wyjaśnianiem okoliczności korupcji w rządzie tureckim, a dwóch z nich umieszczono w więzieniu. EAJ podjęło dotychczas szereg kroków, takich jak rezolucje, listy, akcje medialne, w obronie niezawisłości sędziów tureckich, jednak nie przyniosły one oczekiwanego rezultatu. Od ostatniego spotkania w Gdańsku, do więzienia wtrącono kolejnego sędziego oraz usunięto z urzędu sędziego sprawozdawcę w Trybunale Konstytucyjnym, który był zarazem prezesem stowarzyszenia sędziów tureckich YARSAV. Te okoliczności zmusiły EAJ do ponownej reakcji.

Wydano kolejną rezolucję, tym razem odnoszącą się personalnie do sędziego usuniętego z funkcji sprawozdawcy przy Trybunale Konstytucyjnym, wskazując, iż takie działanie, pozbawione wszelkich podstaw, musi budzić słuszny sprzeciw organizacji międzynarodowych. Na marginesie wskazać należy, iż zgodnie z twierdzeniami kolegów tureckich, podstawą usunięcia sędziego był tylko i wyłącznie fakt sprawowania przez niego funkcji prezesa YARSAV. Rezolucja przyjęta przez EAJ została następnie adoptowana przez Światową Unię Sędziów na posiedzeniu plenarnym. Zdaniem sędziów tureckich są szanse na to, iż rząd turecki, napominany wielokrotnie przez organizację międzynarodową zaprzestania łamania zasady niezawisłości sędziów.

Zmiany legislacyjne na Ukrainie wzbudziły sprzeciw EAJ już na spotkaniu w Gdańsku, czego skutkiem była przyjęta tam rezolucja. Podczas obrad w Barcelonie, sędziowie ukraińscy wskazali, iż władze zignorowały treść poprzedniej rezolucji, wprowadzając w życie przepisy dotyczące lustracji sędziów, a także zrobiły więcej, bo zaproponowały nowe zmiany w ustawodawstwie, zgodnie z którymi sędziowie ukraińscy zostaną wszyscy usunięci z urzędu i będą musieli ponownie starać się o urząd. Pozycja sędziów na Ukrainie uległa zatem pogorszeniu od ostatniego spotkania EAJ. To skłoniło EAJ do wydania ponownej rezolucji napominającej rząd Ukrainy oraz adoptowania tej rezolucji przez Światową Unię Sędziów.

Podsumowując, powiedzieć można, że ponowne działanie EAJ w sprawie Turcji i Ukrainy miało na celu potwierdzenie tych działań przez zebranie plenarne Światowej Unii Sędziów, wzmacniając tym samym znaczenie tych działań.

Z uwagi na bardzo krótki czas poświęcony na spotkanie EAJ, które było tylko niewielkim elementem posiedzenia plenarnego Światowej Unii Sędziów, nie omawiano na nim innych zagadnień – szczegółowy przebieg posiedzenia zostanie opisany po nadejściu oficjalnego protokołu.

Z posiedzeniem IAJ wiąże się nierozerwalnie praca grup tematycznych zwanych Study Commissions. Szczegółowe konkluzje wynikające z opracowania tematów zostaną nadesłane przez przewodniczących grup w późniejszym terminie, ale już teraz warta jest zaznaczenia praca pierwszego zespołu zajmującego się kwestiami związanymi z przydziałem spraw, zarządzaniem referatem i wpływem statystyki na jakość orzecznictwa. Wnioski, które zostały skonstruowane przez tą grupę są niezwykle istotne, także w świetle naszych (Iustitii) starań o sprawiedliwy przydział spraw, redukcję nadmiernego obciążenia oraz walkę o to, aby dążenie do załatwienia jak największej ilości spraw, co ma zadowolić prezesów sądów, nie wpływała na jakość orzecznictwa.

Bardzo silnie zaznaczono w opracowaniu końcowym, że dążenie do zwiększenia ilości załatwianych spraw nie może wpłynąć na jakość wydawanych orzeczeń. Pomimo istnienia różnych systemów przydziału spraw (np. komputerowego, według kolejności wpływu, losowania numerów spraw itp), większość z nich, przynajmniej z pozoru, stanowi sprawiedliwe obciążenie wszystkich sędziów. Trzeba jednak mieć na uwadze złożoność sprawy i różną ich wagę, co winno prowadzić do uczciwej i dogłębnej analizy obciążenia poszczególnego sędziego. W przypadku stwierdzenia dużej ilości skomplikowanych spraw w referacie, należy podjąć decyzję o odciążeniu takiego sędziego. W żadnym jednak razie sytuacja taka nie może prowadzić do próby wszczęcia postępowania dyscyplinarnego wobec takiego nadmiernie obciążonego sędziego. Stwierdzono, iż sąd jest ciałem kolegialnym, a zatem w przypadku stwierdzenia zbytniej opieszałości, winno się przyczyny jej dyskutować we własnym wewnętrznym gronie i tylko w ostateczności i przy stwierdzeniu znacznych uchybień mogą one być przedmiotem postępowania dyscyplinarnego. 

Dyskutowano także nad wskazaniem właściwego obciążenia sędziego i ewentualnej próby określenia jaki jest dostateczny czas na rozpoznanie sprawy. Ustalono, iż presja związana z załatwianiem jak największej ilości spraw w jak najkrótszym czasie nie może prowadzić do naruszenia niezawisłości sędziego i jego obowiązku rzetelnego rozpoznania sprawy. Pomocnym w prowadzeniu procesów mogą okazać się techniki IT, zwiększenie ilości sędziów orzekających oraz personelu pomocniczego (asystentów, referendarzy itp.) oraz ograniczenie jurysdykcji sądów do spraw stanowiących wymiar sprawiedliwości.

(DM)

Komunikaty

Media